Opakowania odgrywają kluczową rolę w nowoczesnym świecie, chroniąc produkty, ułatwiając ich transport i informując konsumentów o właściwościach towarów. Stanowią one jednak również nieodłączny element globalnego problemu, jakim jest nadprodukcja odpadów, generując znaczną ilość śmieci i pochłaniając cenne surowce.

Sektor opakowań jest jednym z największych odbiorców surowców pierwotnych w Europie, jak również na świecie. Według danych Komisji Europejskiej, aż 40% tworzyw sztucznych i połowa papieru wykorzystywanych w Unii Europejskiej trafiają do produkcji opakowań. Dlatego też rosnąca presja środowiskowa stawia przed nami wyzwanie opracowania i wdrożenia efektywnych strategii zarządzania odpadami opakowaniowymi. Konieczne jest podjęcie działań na różnych płaszczyznach, od projektowania bardziej ekologicznych opakowań, po zwiększenie poziomu recyklingu i ograniczanie nadmiernego zużycia.

Mając na uwadze powyższe, Komisja Europejska już w 2022 r. opublikowała wstępną propozycję rozporządzenia PPWR (z ang. Plastic and Paper Waste Resolution – rozporządzenie dotyczące odpadów z tworzyw sztucznych i papieru). Ma ono na celu zmniejszenie zanieczyszczenia opakowań i promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym w ich zakresie, wprowadzając ambitne cele oraz konkretne wymagania dla krajów członkowskich Unii Europejskiej, jak również importerów.

Rozporządzenie PPWR zastąpi dyrektywę 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.Urz. WE L 365 z dn. 31 grudnia 1994 r., str. 10 ze zm.), stając się przepisami bezpośrednio wiążącymi wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. Warto przy tym pamiętać, że taka forma prawna nie wymaga implementacji do porządku prawnego danego Państwa, a obowiązuje wprost, jak przepisy krajowe.

Rozporządzenie PPWR kładzie nacisk nie tylko na promocję recyklingu, ale dąży do stworzenia solidnego łańcucha wartości opakowań o obiegu zamkniętym. Łańcuch ten obejmuje wszystkie etapy – od projektowania opakowania, przez jego produkcję i użytkowanie, aż do ponownego wykorzystania lub recyklingu.

I tak, najważniejsze postanowienia rozporządzenia PPWR, to:

• zakaz stosowania niektórych rodzajów opakowań – od 2030 r. zabronione będzie stosowanie niektórych rodzajów opakowań, będą to m.in. opakowania jednorazowe w branży gastronomicznej (żywność i napoje), handlu detalicznym (świeże warzywa oraz), jak również hotelarstwie (artykuły toaletowe i higieniczne),
• wszystkie opakowania od 2030 r. muszą nadawać się do recyklingu – w związku z tym Komisja Europejska proponuje wprowadzenie klasyfikacji zdolności do recyklingu, w ramach której od 2030 r. będzie zabronione stosowanie opakowań, których zdolność do recyklingu wynosić będzie mniej niż 70%,
• zakaz pozostawiania zbędnej przestrzeni w opakowaniach – opakowanie ma być jak najlżejsze i nie może zawierać więcej niż 40% wolnej przestrzeni lub powietrza,
• zwiększenie udziału materiałów pochodzących z recyklingu w opakowaniach – wymagane będzie zwiększenie wykorzystania w opakowaniach materiałów pochodzących z recyklingu,
• ograniczenie obecności niektórych substancji w opakowaniach – materiały opakowaniowe będą mogły zawierać łącznie nie więcej niż 100 mg/kg ołowiu, kadmu, rtęci
  i sześciowartościowego chromu.

Założenia rozporządzenia PPWR rozłożone są na lata – w 2030 r. liczba opakowań ma zostać zredukowana o 5%, 2035 r. – 10% i 2040 r. – 15%.

Rozporządzenie PPWR powinno zostać opublikowane na przełomie 2024 i 2025 r. oraz wejść w życie rok później.